Divan Edebiyatı Nazım Biçimleri: Gazel ve Kaside Arasındaki Farklar

Örnek 05 / 05

Soru: Gazel ve kasidenin kafiye düzeni (kafiye şeması) nasıldır? İkisi arasındaki farkı $\text{aa} \quad \text{ba} \quad \text{ca}$ gibi gösterimle açıklayınız.

Çözüm: Her ikisi de beyitler halinde yazılır ve her beyit kendi içinde anlam bütünlüğü taşır. Kafiye düzeni:

  • Gazel: İlk beyit (matla) kendi arasında kafiyelidir: $\text{aa}$. Sonraki beyitlerin ilk dizeleri serbest, ikinci dizeleri matla beytiyle kafiyelidir: $\text{ba}$, $\text{ca}$, $\text{da}$, ... şeklinde devam eder.
  • Kaside: Gazelle aynı kafiye düzenine sahiptir: $\text{aa}$, $\text{ba}$, $\text{ca}$, ... Fark, içerik ve yapıdadır; kafiye şeması benzerdir, çünkü her ikisi de "musarra" (ilk beyit kafiyeli) başlar ve "müzdevic" (ikinci dizeler kafiyeli) devam eder.
Özetle, kafiye düzeni açısından fark yoktur, her ikisi de aynı şemayı izler.

1 2 3 4 5