Tarihsel bilginin özellikleri nelerdir?

Bir tarih araştırmacısı, Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselme dönemine ait bir olayı incelerken, hem dönemin Osmanlı vakanüvislerinin kayıtlarını hem de o dönemde İstanbul'da bulunan Venedikli bir elçinin tuttuğu günlükleri karşılaştırmalı olarak kullanmıştır. Bu araştırmacının bu yöntemi tercih etmesi, tarihsel bilginin hangi temel özelliği ile doğrudan ilişkilidir? Neden?

💡 Bu soruyu çözmek için, araştırmacının kullandığı kaynak türlerini ve amacını analiz etmeliyiz.

• ➡️ Birinci Adım: Olguyu belirleyelim. Araştırmacı, aynı olayı anlatan farklı taraflara ait (Osmanlı ve Venedik) kaynakları karşılaştırıyor.
• ➡️ İkinci Adım: Bu durumun ardındaki mantığı anlayalım. Tek bir kaynağa güvenmek yerine, farklı perspektifleri bir araya getirerek daha nesnel ve güvenilir bir sonuca ulaşmaya çalışıyor.
• ➡️ Üçüncü Adım: Tarihsel bilginin özelliklerinden hangisinin bu duruma karşılık geldiğini bulalım. Tarihsel bilgi, mutlak ve değişmez bir bilgi değildir; yeni belgeler, yorumlar ve bakış açılarıyla değişebilir ve gelişebilir. Bu duruma görelilik (relativite) denir.

✅ Sonuç: Araştırmacının yöntemi, tarihsel bilginin göreli (değişken) olması özelliği ile ilişkilidir. Çünkü farklı kaynaklar, olaya farklı açılardan bakarak bilginin tekrar yorumlanmasına ve daha doğru bir versiyonuna ulaşılmasına olanak sağlar.