Soru:
Frekansı 1000 Hz olan bir ses kaynağının şiddeti 50 dB'den 80 dB'e çıkarılıyor. Bu değişiklik sonucunda:
a) Sesin yüksekliği (perdesi) nasıl etkilenir?
b) Sesin şiddeti nasıl etkilenir?
c) Kulağımızda oluşan fizyolojik algı nasıl değişir?
Çözüm:
💡 Bu soru, bir özelliğin (şiddet) değişmesinin diğer özelliğe (yükseklik) ve genel algıya etkisini sorguluyor.
- ➡️ Adım 1 (a şıkkı): Sesin yüksekliği (perdesi), sesin frekansı tarafından belirlenir. Soruda frekans (1000 Hz) sabit tutulmuş, sadece şiddet artırılmıştır. Dolayısıyla, sesin ince veya kalın oluşu yani yüksekliği DEĞİŞMEZ.
- ➡️ Adım 2 (b şıkkı): Sesin şiddeti doğrudan desibel değeri ile ifade edilir. 50 dB'den 80 dB'e çıkmak, ses şiddetinde çok büyük bir artış olduğu anlamına gelir (Desibel logaritmik bir skaladır). Yani ses şiddeti BÜYÜK ORANDA ARTAR.
- ➡️ Adım 3 (c şıkkı): Fizyolojik algımız iki yönlüdür. Kulağımız aynı frekanstaki (ayni perdedeki) sesi duymaya devam eder, ancak bu sesin "gürlüğü" ya da "yüksekliği" (günlük dilde kullanılan anlamıyla) çok fazla artar. Yani ses aynı tonda ama çok daha kuvvetli ve rahatsız edici bir seviyede duyulur.
✅ Sonuç: a) Yükseklik değişmez. b) Şiddet büyük oranda artar. c) Ses aynı tonda ama çok daha gür (yüksek) algılanır.
