Soru:
"Asit Yağmurlarının Bitki Büyümesine Etkisi" isimli bir deneyde, farklı pH değerlerine sahip sularla sulanan fasulye fidelerinin boyları bir hafta boyunca ölçülmüştür. Elde edilen ortalama boy verileri aşağıdaki gibidir:
- pH 7 (saf su): 12 cm
- pH 5: 9 cm
- pH 3: 5 cm
Bu deneyin raporunda, "Sonuç" bölümü nasıl yazılmalıdır? Aşağıdaki seçeneklerden en uygun olanı işaretleyiniz.
- a) "Deney sonucunda fasulye fidelerinin boyları ölçüldü."
- b) "Veriler, suyun pH değeri düştükçe fasulye fidelerinin büyümesinin yavaşladığını göstermektedir."
- c) "Asit yağmurları bitkiler için zararlıdır, bu yüzden önlem alınmalıdır."
- d) "Fasulye fideleri pH 7'de 12 cm, pH 5'te 9 cm, pH 3'te ise 5 cm uzadı."
Çözüm:
💡 "Sonuç" bölümü, elde edilen ham verilerin yorumlanması ve özetlenmesidir. Ne olduğunu değil, bu verilerin ne anlama geldiğini açıklar.
- ➡️ a) "Deney sonucunda fasulye fidelerinin boyları ölçüldü." Bu bir yöntem ifadesidir, sonuç değildir.
- ➡️ b) "Veriler, suyun pH değeri düştükçe fasulye fidelerinin büyümesinin yavaşladığını göstermektedir." DOĞRU. Bu ifade, verilerdeki eğilimi (pH azaldıkça boyun kısalması) açıkça yorumlamaktadır.
- ➡️ c) "Asit yağmurları bitkiler için zararlıdır, bu yüzden önlem alınmalıdır." Bu, bir sonuç değil, deney verilerine dayanmayan genel bir yargı ve öneridir. "Tartışma" bölümüne daha uygundur.
- ➡️ d) "Fasulye fideleri pH 7'de 12 cm, pH 5'te 9 cm, pH 3'te ise 5 cm uzadı." Bu, sadece verilerin tekrarlanmasıdır. Yorum veya bir çıkarım içermez. Bu bilgi "Bulgular" bölümünde yer alır.
✅ En uygun sonuç ifadesi, verileri yorumlayan b seçeneğidir.
