Soru:
Bir öğrenci, ünlü bir bilim insanının hayatını araştırarak bir kitap yazmak istiyor. Bu kitabın biyografi türüne ait olabilmesi için yazarın, yazım sürecinde aşağıdaki ilkelerden hangisine en az dikkat etmesi gerekir?
- A) Anlattığı kişiyle ilgili gerçek belgeleri ve kanıtları toplamak
- B) Kişinin hayatındaki önemli olayları kronolojik bir sırayla vermek
- C) Anlatılan kişi hakkındaki kendi kişisel duygu ve düşüncelerini ön plana çıkarmak
- D) Kişinin yaşadığı dönemin sosyal ve kültürel özelliklerine değinmek
Çözüm:
💡 Soru, biyografinin hangi özelliğinin olmazsa olmaz olmadığını, yani "en az" gerekli olanı soruyor. Biyografinin temel niteliklerini düşünelim.
- ➡️ 1. Adım: Biyografi, nesnellik ve gerçeklik temeline dayanır. Yazar, kişisel yorumlarını katmaz, olguları olduğu gibi aktarır.
- ➡️ 2. Adım: Seçenekleri inceleyelim:
- A) Belgeler ve kanıtlar, biyografinin olmazsa olmazıdır. ❌ (En az dikkat edilecek olamaz)
- B) Kronolojik sıra, biyografilerde sıkça kullanılan ancak mutlak bir kural olmayan bir yöntemdir. Yine de hayat hikayesini takip etmek için oldukça önemlidir. ⚠️
- C) Kişisel duygu ve düşünceleri ön plana çıkarmak, biyografinin temel ilkesine ters düşer. Bu, otobiyografi veya anı türünün özelliğidir. Bu nedenle biyografi yazarının bu ilkeye dikkat etmesi gerekmez, hatta kaçınması gerekir. ✅
- D) Kişiyi dönemi içinde anlatmak, onu daha iyi anlamamızı sağladığı için biyografide sık başvurulan bir yöntemdir. ❌ (En az dikkat edilecek olamaz)
✅ Sonuç: Doğru cevap C'dir. Çünkü biyografinin en temel özelliği nesnelliktir. Yazarın kendi duygu ve düşüncelerini ön plana çıkarması, eseri biyografi olmaktan çıkarıp öznel bir değerlendirmeye dönüştürür.
