Soru:
Bir öğrenci, "Türkiye'nin 36° - 42° Kuzey enlemlerinde yer alması, ülkenin mutlak konumunun bir sonucudur." demiştir. Bu öğrenciye göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi Türkiye'nin göreceli konumunun bir sonucu değildir?
- A) İstanbul Boğazı'nın uluslararası deniz ticaretinde önemli bir geçit olması
- B) Türkiye'nin ortalama yükseltisinin fazla olması
- C) Türkiye'nin doğalgaz boru hatları güzergahında bulunması
- D) Askeri ve siyasi anlamda stratejik bir üs konumunda olması
Çözüm:
🤔 Bu soruda, mutlak ve göreceli konumun sonuçlarını birbirinden ayırt etmemiz isteniyor. Mutlak konum enlem/boylam, göreceli konum ise çevresel ilişkilerle ilgilidir.
- ➡️ Birinci Adım: Seçenekleri göreceli konum kriteriyle (denizlere, komşulara, ticaret yollarına göre konum) test edelim.
- ➡️ İkinci Adım: A seçeneği, İstanbul Boğazı'nın Karadeniz'i Ege'ye bağlamasıyla ilgilidir. Bu, denizlere göre konumun bir sonucudur. (Göreceli)
- ➡️ Üçüncü Adım: B seçeneği, ortalama yükseltinin fazla olması, ülkenin fiziki coğrafyasıyla ilgilidir ve doğrudan mutlak veya göreceli konumla açıklanamaz. Bu, daha çok jeolojik süreçlerin bir sonucudur.
- ➡️ Dördüncü Adım: C seçeneği, enerji hatları güzergahında olmak, komşu ülkelere ve enerji kaynaklarına göre konumla ilgilidir. (Göreceli)
- ➡️ Beşinci Adım: D seçeneği, stratejik üs konumu, Asya-Avrupa arasında köprü olmak gibi göreceli konum özelliklerinden kaynaklanır. (Göreceli)
✅ Sonuç: "Türkiye'nin ortalama yükseltisinin fazla olması" (B seçeneği) göreceli konumun doğrudan bir sonucu değildir. Bu nedenle cevap B'dir.
