Türkiye'nin Mutlak ve Göreceli Konumunun Özellikleri Nelerdir?

Örnek 12 / 12
Soru:

Aşağıdaki tabloda Türkiye'nin konum özellikleri verilmiştir. Bu özelliklerden hangisi mutlak konum, hangisi göreceli konum ile ilgilidir? Karşılarına yazınız.

ÖzellikKonum Türü
Ortalama yerel saati, Başlangıç Meridyeni'nden ileridir.?
İstanbul ve Çanakkale Boğazları'na sahiptir.?
Doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık yerel saat farkı vardır.?
Orta Doğu, Kafkaslar ve Balkanlar gibi istikrarsız bölgelere komşudur.?
Çözüm:

💡 Mutlak konum sabit ve ölçülebilir matematiksel değerlerle (enlem-boylam), göreceli konum ise diğer yerlerle olan ilişkiyle tanımlanır.

  • ➡️ 1. Satır Analizi: "Başlangıç Meridyeni'nden ileri saat" ifadesi, Türkiye'nin Doğu Boylamlarında (26° - 45° D) olmasından, yani mutlak konumundan kaynaklanır.
  • ➡️ 2. Satır Analizi: "Boğazlara sahip olmak", coğrafi bir şeklin Türkiye topraklarında bulunmasıdır. Bu, komşuluk ilişkisi değil, sabit bir fiziki coğrafya özelliğidir. Ancak boğazların stratejik önemi göreceli konumla ilgilidir. Soru özelliğin kendisini sorduğu için bu, ülkenin mutlak konumunun bir sonucu olarak değerlendirilebilir. (Ancak genellikle boğazların varlığı göreceli konumun bir nedeni olarak gösterilir. Bu soruda daha çok "fiziki varlık" vurgulandığı için mutlak konuma dayalı olduğu söylenebilir. Tartışmalı bir örnek olup, genel geçer kabul göreceli konumdur. Bu çözümde göreceli konum kabul edilecektir.) Düzeltme ve Netlik: Boğazlara sahip olmak, Türkiye'nin sabit bir fiziki coğrafya özelliğidir. Ancak bu özelliğin "stratejik önem" kazanması, onun göreceli konumuyla (Asya-Avrupa arasında köprü olması) ilgilidir. Soru "sahip olma" eylemini sorguladığı için bu, ülkenin mutlak sınırları içindeki bir durumdur. Fakat coğrafi bağlamda bu tarz doğal geçitlerin önemi daima göreceli konum başlığı altında incelenir. Bu nedenle cevap göreceli konum olmalıdır.
  • ➡️ 3. Satır Analizi: Yerel saat farkı, boylam farkından (\( 45^\circ - 26^\circ = 19^\circ \)) kaynaklanır. Bu da mutlak konumun bir sonucudur.
  • ➡️ 4. Satır Analizi: "Bölgelere komşu olmak" doğrudan diğer coğrafi ve siyasi unsurlarla olan ilişkiyi ifade eder. Bu tipik bir göreceli konum özelliğidir.

✅ Sonuç Tablosu:
1. Mutlak Konum
2. Göreceli Konum
3. Mutlak Konum
4. Göreceli Konum

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12