Soru:
"Tarih öncesi devirler, yazının bulunmasından önceki dönemdir." ifadesi göreceli midir, mutlak mıdır? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu ifadeyi analiz ederken, tanımın dayanağına bakmamız gerekiyor. Değişmeyen bir tarih mi veriyor, yoksa bir olayı başka bir olaya bağlı mı anlatıyor?
- ➡️ Mutlak Zaman: Miladi takvime dayalı, kesin bir tarihtir. Örneğin, "MÖ 3000 yılı" gibi. Bu tarih herkes için aynıdır ve değişmez.
- ➡️ Göreceli Zaman: Bir olayın, başka bir olaya göre konumlandırılmasıdır. "Önce", "sonra", "içinde" gibi ifadeler kullanılır.
- ➡️ İfadeye Bakalım: "Tarih öncesi devirler, yazının bulunmasından önceki dönemdir." Burada "tarih öncesi devirler" adı verilen dönem, "yazının bulunması" adlı başka bir olaya referansla tanımlanmıştır. Yazının bulunma zamanı farklı bölgelerde farklı olduğu için (Örneğin Mezopotamya'da MÖ 3200, Amerika kıtasında ise çok daha sonra), "tarih öncesi" kavramı da bölgeden bölgeye değişiklik gösterir.
✅ Sonuç: Bu ifade görecelidir. Çünkü bir dönemi (tarih öncesi) tanımlamak için başka bir olaya (yazının bulunması) ve onun zamanına başvurulmuştur; bu da coğrafyaya göre değişkenlik gösterir.