Soru:
Bir araba, kuzey yönünde 20 m/s sabit hızla gitmektedir. Sürücü aniden frene basarak arabanın düzgün yavaşlamasını sağlıyor. Araba 4 saniyede duruyor. Bu durumla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A) Araba üzerinde dengelenmemiş bir kuvvet vardır.
- B) Arabanın ivmesi güney yönündedir.
- C) Arabanın hızı ve ivmesi aynı yöndedir.
- D) Arabanın hareket yönü değişmemiştir.
Çözüm:
💡 Sabit hız, dengelenmiş kuvvet demektir. Fren ise dengelenmemiş bir kuvvet uygular.
- ➡️ Araba kuzey yönünde gidiyor ve yavaşlıyor. Bu, ivmenin hareket yönüne zıt olduğu anlamına gelir (güney yönünde).
- ➡️ İvme, hız değişiminin yönündedir. Hız azaldığı için ivme, hız vektörüne terstir.
- ➡️ Seçenikleri kontrol edelim:
- A) Doğru. Yavaşlama olduğu için net kuvvet sıfır değildir.
- B) Doğru. Kuzey yönünde giden bir araba yavaşlarken ivmesi güney yönündedir.
- C) YANLIŞ. Hareket yönü (hız) kuzey, ivme ise güney yönündedir. Yani zıt yönlerdedirler.
- D) Doğru. Araba hala kuzey yönünde hareket etmektedir, sadece hızı azalmaktadır.
✅ Dengelenmemiş kuvvet (fren kuvveti), bu örnekte cismin yavaşlamasına (ivmelenmesine) neden olmuştur. Yanlış ifade C seçeneğidir.