Soru:
Mayoz bölünmenin "Krossing-over" (parça değişimi) evresi, kalıtsal çeşitliliği nasıl sağlar? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, eşeyli üremenin kalıtsal çeşitlilik sağlayan spesifik bir mekanizmasını anlamamızı istiyor.
- ➡️ Birinci adım: Krossing-over, mayoz bölünmenin Profaz I evresinde gerçekleşir. Homolog kromozom çiftleri yan yana gelir ve birbiri üzerine çakışır.
- ➡️ İkinci adım: Bu çakışma sırasında, homolog kromozomların kromatitleri arasında parça değişimi meydana gelir. Yani, bir kromatitten bir gen parçası koparak, karşılık gelen gen parçasıyla yer değiştirir.
- ➡️ Üçüncü adım: Bu değişim sonucunda, ana hücrenin orijinal gen diziliminden farklı, yeni gen kombinasyonlarına sahip kromatitler oluşur. Örneğin, bir kromozom anneden, diğeri babadan gelmiş olsun. Krossing-over ile bu iki kaynağa ait genler birbirine karışır.
- ➡️ Dördüncü adım: Oluşan bu yeni gen kombinasyonları, gametlere (yumurta veya sperm) aktarılır. Döllenme ile bu gametler birleştiğinde, ortaya çıkan yavru birey, ebeveynlerinden ve diğer yavrulardan farklı bir genotipe sahip olur.
✅ Sonuç olarak, krossing-over, aynı gene ait farklı alellerin (varyantların) yeniden bir araya gelmesini sağlayarak kalıtsal çeşitliliği artırır.