Soru:
Aşağıdaki element çiftlerinden hangisinin elektron ilgisi daha yüksektir? Nedenini açıklayınız.
(a) \(F\) ve \(Cl\)
(b) \(O\) ve \(S\)
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için periyodik tablodaki grup eğilimini ve atom boyutunun etkisini hatırlamalıyız.
- ➡️ Bir grupta yukarıdan aşağıya inildikçe atom yarıçapı artar. Bu, yeni eklenen elektronun çekirdekten uzaklaşması ve dolayısıyla elektron ilgisinin genellikle azalması anlamına gelir. Ancak istisnalar vardır.
- ➡️ (a) \(F\) ve \(Cl\) karşılaştırması: Flor atomu daha küçüktür ve elektronu daha güçlü çeker. Ancak florun küçük hacminde, eklenen elektron ile atomdaki diğer elektronlar arasında şiddetli bir itme (repülsiyon) oluşur. Bu itme, elektron bağlanma enerjisinin bir kısmını harcar. Klor atomu daha büyük olduğu için bu itme etkisi daha azdır ve neticede deneysel elektron ilgisi \(Cl\) için (\(349 \text{ kJ/mol}\)) \(F\)'den (\(328 \text{ kJ/mol}\)) daha yüksektir.
- ➡️ (b) \(O\) ve \(S\) karşılaştırması: Aynı mantık burada da geçerlidir. Oksijen (\(O\)) çok küçük bir atomdur ve elektron eklenirken önemli ölçüde elektron-elektron itmesi yaşar. Kükürt (\(S\)) atomu daha büyüktür ve bu itme daha az etkilidir. Bu nedenle kükürtün elektron ilgisi (\(200 \text{ kJ/mol}\)) oksijeninkinden (\(141 \text{ kJ/mol}\)) daha yüksektir.
✅ Sonuç: Her iki çiftte de alttaki elementin (Cl ve S) elektron ilgisi daha yüksektir.
