Soru:
Bir öğrenci, "Atom numarası arttıkça elektron ilgisi de artar, bu yüzden periyodik tablonun en sağ alt köşesindeki elementin (Oganesson, Og) elektron ilgisi en yüksektir." demiştir. Bu öğrencinin argümanındaki hatayı bulunuz ve doğru cevabı veriniz.
Çözüm:
💡 Öğrenci, elektron ilgisini etkileyen temel faktörleri yanlış anlamıştır.
- ➡️ Birinci Hata: Elektron ilgisi, atom numarası ile doğru orantılı olarak sürekli artmaz. Periyodik bir özelliktir ve periyotlar ve gruplar boyunca düzenli bir değişim gösterir.
- ➡️ İkinci Hata: En yüksek elektron ilgisi, periyodik tablonun en sağ alt köşesinde değil, sağ üst köşesine yakın bir bölgede (7A grubu) bulunur. Oganesson (Og) bir asal gazdır ve kararlı oktetini çoktan tamamlamıştır. Bir elektron almaya karşı hiçbir eğilimi yoktur, elektron ilgisi çok düşük hatta pozitiftir (enerji soğurur).
- ➡️ Doğru Faktörler: Elektron ilgisini belirleyen temel faktörler:
- Atom Yarıçapı: Küçük atomlarda çekirdek yükü eklenen elektrona daha yakındır ve genellikle daha güçlü çeker.
- Efektif Çekirdek Yükü (\(Z_{eff}\)): Çekirdeğin, değerlik elektronları üzerindeki net çekim kuvvetidir. Sağa doğru arttığı için elektron ilgisi de artar.
- Elektron-Elektron İtmesi: Çok küçük atomlarda (F, O) bu itme çok belirgin hale gelir ve elektron ilgisinin beklenenden daha düşük olmasına neden olur.
- ➡️ Bu faktörlerin birleşimi, 7A grubundaki klor atomunun (\(Cl\)) deneysel olarak en yüksek elektron ilgisine sahip olmasını sağlamıştır.
✅ Sonuç: Öğrencinin argümanı hatalıdır. Elektron ilgisi en yüksek element, periyodik tablonun sağ üst bölgesindeki bir ametaldir ve bu Klordur (Cl).
