Soru:
Islahat Fermanı'nın Osmanlı toplum yapısı üzerindeki en önemli etkilerinden biri, "Osmanlıcılık" fikrinin resmi politika haline gelmesidir. Bu fikir ile amaçlanan temel hedef aşağıdakilerden hangisidir?
- A) İslam birliğini sağlamak
- B) Milliyetçi ayaklanmaları önleyip devletin dağılmasını engellemek
- C) Batılı devletlerle askeri ittifaklar kurmak
- D) Halifelik kurumunun siyasi gücünü artırmak
Çözüm:
💡 Bu soru, Islahat Fermanı'nın arka planındaki fikirsel dönüşümü anlamayı gerektirir. "Osmanlıcılık" fikrinin amacı sorgulanmaktadır.
- ➡️ Adım 1: Osmanlıcılık, tüm etnik ve dini grupları (Türk, Kürt, Arap, Ermeni, Rum, Yahudi vb.) din ve ırk ayrımı gözetmeksizin "Osmanlı" vatandaşı olarak birleştirmeyi hedefleyen bir fikirdir.
- ➡️ Adım 2: Bu fikrin ortaya çıkma nedeni, 19. yüzyılda Balkanlarda ve diğer bölgelerde hızla yayılan milliyetçi ayaklanmalardır. Fransız İhtilali'nin yaydığı milliyetçilik fikri, imparatorluğu parçalama tehlikesi yaratmıştır.
- ➡️ Adım 3: Islahat Fermanı, herkese eşit haklar vererek, "Artık hepimiz eşit Osmanlı vatandaşıyız" mesajı vermek ve böylece azınlıkların ayrılıkçı hareketlerinin önüne geçmek istemiştir.
- ➡️ Adım 4: A ve D seçenekleri "İslamcılık/Ümmetçilik" politikasının, C seçeneği ise dış politikaya yönelik somut bir hedefin amaçlarıdır.
✅ Sonuç: Islahat Fermanı'nın dayandığı Osmanlıcılık fikrinin temel hedefi, B seçeneğidir.
