Soru:
Bir tarih ders kitabında, "Fatih Sultan Mehmet 1453 yılında İstanbul'u fethederek Orta Çağ'ı sona erdirmiş ve Yeni Çağ'ı başlatmıştır." ifadesi yer almaktadır. Bu bilgiyi nesnel ve öznel yönleriyle değerlendiriniz.
Çözüm:
💡 Bu ifadeyi analiz ederken, kanıtlanabilir olgular ile yoruma dayalı çıkarımları birbirinden ayırmamız gerekir.
- ➡️ Nesnel Yön: "Fatih Sultan Mehmet 1453 yılında İstanbul'u fethetti." ifadesi nesneldir. Çünkü bu, belgelerle, kroniklerle ve arkeolojik bulgularla kanıtlanabilir, somut ve tartışmasız bir tarihsel olgudur.
- ➡️ Öznel Yön: "Orta Çağ'ı sona erdirmiş ve Yeni Çağ'ı başlatmıştır." ifadesi özneldir. Çünkü bu, tarihçilerin olayların sonuçlarını ve önemini yorumlamasıdır. Bazı tarihçiler bu görüşe katılırken, bazıları Coğrafi Keşifler veya Rönesans gibi başka olayları çağ değişiminin başlangıcı olarak kabul edebilir.
✅ Sonuç olarak, tek bir cümle içinde hem nesnel bir olgu (fetih) hem de öznel bir yorum (çağ değişimi) bir arada bulunabilir. Bu durum, tarihsel bilginin karmaşık yapısını gösterir.
