Soru:
Bir biyoloji öğretmeni, öğrencileriyle birlikte "Yerli Tohumların Verimliliğinin Artırılması" üzerine bir araştırma projesi hazırlamak istiyor. Bu projeyi destek almak için TÜBİTAK'ın hangi birimine/desteğine başvurmalıdır? Başvuru sürecinde projesinde hangi bilimsel kriterlere (hipotez, değişkenlerin kontrolü, tekrarlanabilirlik gibi) dikkat etmesi gerekir?
Çözüm:
💡 Bu soru, TÜBİTAK'ın destek mekanizmaları ile bilimsel bir araştırmanın temel prensiplerini birleştiriyor.
- ➡️ Birinci Adım (TÜBİTAK Desteği): Lise düzeyindeki bir araştırma projesi için en uygun başvuru kanalı, doğrudan "Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması"dır. Öğretmen, danışman öğretmen olarak öğrencisiyle birlikte bu yarışmaya başvurabilir.
- ➡️ İkinci Adım (Bilimsel Kriterler): Projenin kabul görmesi için bilimsel yöntemi doğru uygulaması şarttır. İlk olarak, net bir hipotez kurmalıdır (Örn: "Yerli buğday tohumuna uygulanan farklı organik gübreler, verimi istatistiksel olarak anlamlı şekilde artıracaktır.").
- ➡️ Üçüncü Adım (Bilimsel Kriterler): Projede bağımlı, bağımsız ve kontrol edilen değişkenler açıkça tanımlanmalıdır. Bağımsız değişken gübre türü, bağımlı değişken verim miktarı, kontrol edilen değişkenler ise toprak yapısı, su miktarı, güneş ışığı olabilir.
- ➡️ Dördüncü Adım (Bilimsel Kriterler): Deneylerin tekrarlanabilir olması için her bir gübre grubunda birden fazla denek (tohum) kullanılmalı ve istatistiksel analiz yapılmalıdır. Ayrıca, verilerin objektif bir şekilde kaydedilmesi ve sonuçların hipotezle karşılaştırılması gerekir.
✅ Sonuç: Öğretmen, projesi için TÜBİTAK Lise Yarışmaları'na başvurmalıdır. Projesinin bilimsel olarak kabul görmesi için ise net bir hipotez, kontrollü değişkenler, tekrarlanabilir deneyler ve objektif veri analizi gibi kriterlere uygun olması gerekmektedir.
