Soru:
Rutherford'un altın folyo deneyi nasıl bir düzenekle yapılmıştır ve bu deneyin sonucunda atom modeli ile ilgili hangi çıkarıma ulaşılmıştır?
Çözüm:
💡 Rutherford, ince bir altın levhayı alfa (α) parçacıklarıyla bombalayarak atomun yapısını anlamaya çalışmıştır. Deneyin sonuçları Thomson'ın "üzümlü kek" modelini çürütmüştür.
- ➡️ Düzenek: Radyoaktif bir kaynaktan çıkan pozitif yüklü alfa parçacıkları, ince bir altın folyodan geçirilmiş ve arkasındaki floresan bir ekrana çarparak ışık parlamaları (sintilasyon) oluşturmaları gözlemlenmiştir.
- ➡️ Beklenen Sonuç: Thomson modeline göre, pozitif yük atomun her yerine dağılmış olduğundan, alfa parçacıklarının hemen hemen tamamının sapmadan veya çok az saparak folyodan geçmesi beklenirdi.
- ➡️ Gözlemlenen Sonuç:
- Alfa parçacıklarının büyük çoğunluğu sapmadan geçti.
- Çok az bir kısmı küçük açılarla saptı.
- Çok nadir olarak ise, bazı alfa parçacıkları büyük açılarla saptı ve hatta geri sekti.
- ➡️ Çıkarım: Büyük açıyla saptırılan parçacıklar, atom içinde pozitif yükün ve kütlenin çok küçük ve yoğun bir bölgede toplandığını gösterdi. Rutherford bu bölgeye çekirdek adını verdi.
✅ Sonuç: Rutherford deneyi sonucunda, atomun büyük bir kısmının boşluk olduğu ve pozitif yükün merkezdeki küçük bir çekirdekte toplandığı Gezegen Modeli'ni önermiştir.
