Akdeniz anemisi (Talasemi) ve akraba evliliği

Örnek 04 / 04
Soru:

Bir toplumda Talasemi taşıyıcı sıklığı 1/30'dur. Bu toplumdaki rastgele bir evlilikte, çiftin her ikisinin de taşıyıcı olma ve bu çiftin hasta bir çocuk (aa) sahibi olma olasılığı nedir?

Çözüm:

💡 Bu soru, populasyon genetiği ve olasılık kurallarını birleştirmektedir.

  • ➡️ Birinci adım, her iki ebeveynin de taşıyıcı (Aa) olma olasılığını hesaplamaktır. Toplumda taşıyıcılık sıklığı 1/30 olduğuna göre:
    P(Anne taşıyıcı) = 1/30
    P(Baba taşıyıcı) = 1/30
    P(Her ikisi de taşıyıcı) = (1/30) * (1/30) = 1/900
  • ➡️ İkinci adım, iki taşıyıcı ebeveynden hasta bir çocuk (aa) sahibi olma olasılığını hesaplamaktır. İlk sorudan hatırlayacağımız gibi bu olasılık 1/4'tür.
  • ➡️ Üçüncü adım, bu iki olasılığı çarparak nihai sonuca ulaşmaktır. Yani, "hem ebeveynlerin taşıyıcı olması HEM de hasta çocuk doğurması" olasılığı:

P(Hasta Çocuk) = P(Her ikisi de taşıyıcı) x P(Hasta Çocuk | Her ikisi de taşıyıcı)

P(Hasta Çocuk) = (1/900) x (1/4) = 1/3600

✅ Sonuç olarak, bu toplumda rastgele seçilen bir çiftin hasta bir Talasemi çocuğu sahibi olma olasılığı 1/3600'dür.

1 2 3 4