Soru:
Sancak sisteminin, özellikle şehzadelerin eğitimi ve taht kavgaları bağlamında ortaya çıkan zararları/riskleri neler olmuştur? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, sistemin olumlu yönlerinin aksine, zaman içinde yol açtığı istikrarsızlıkları sorguluyor. Odak noktamız "veraset" ve "merkezi otoritenin zayıflaması" olmalı.
- ➡️ Birinci adım: Sistem, şehzadelere yönetim tecrübesi kazandırırken, onlara askeri ve idari bir güç de kazandırıyordu. Kendi sancaklarında birer ordu ve taraftar toplayabiliyorlardı.
- ➡️ İkinci adım: Padişah öldüğünde, "devlet hanedanın ortak malıdır" anlayışı gereği, şehzadeler arasında taht kavgaları (veraset mücadeleleri) yaşanırdı. Bu kavgalar, Fatih Sultan Mehmet'e kadar kardeş katlini de meşru hale getirmişti.
- ➡️ Üçüncü adım: Bu mücadeleler, iç savaşlara yol açarak devletin iç istikrarını bozardı. Askeri ve ekonomik kayıplara, ayrıca devlet otoritesinin sarsılmasına neden olurdu.
✅ Sonuç olarak, sancak sisteminin en büyük zararı; şehzadeleri güçlendirerek merkezi otoriteye potansiyel bir rakip haline getirmesi ve taht değişimlerinde kanlı veraset krizlerine zemin hazırlamasıdır.