Soru:
Aşağıdaki atom çiftlerinden hangisi birbirinin izotonu değildir?
- A) \( ^{39}_{19}K \) ve \( ^{40}_{20}Ca \)
- B) \( ^{14}_{6}C \) ve \( ^{16}_{8}O \)
- C) \( ^{32}_{16}S \) ve \( ^{31}_{15}P \)
- D) \( ^{23}_{11}Na \) ve \( ^{24}_{12}Mg \)
Çözüm:
💡 İzoton olmayan çifti bulmak için her bir seçenekteki atomların nötron sayılarını (n = A - Z) hesaplayıp karşılaştıralım.
- ➡️ A Seçeneği: \( ^{39}_{19}K \) → n = 39-19=20 | \( ^{40}_{20}Ca \) → n = 40-20=20 (Eşit - İzoton)
- ➡️ B Seçeneği: \( ^{14}_{6}C \) → n = 14-6=8 | \( ^{16}_{8}O \) → n = 16-8=8 (Eşit - İzoton)
- ➡️ C Seçeneği: \( ^{32}_{16}S \) → n = 32-16=16 | \( ^{31}_{15}P \) → n = 31-15=16 (Eşit - İzoton)
- ➡️ D Seçeneği: \( ^{23}_{11}Na \) → n = 23-11=12 | \( ^{24}_{12}Mg \) → n = 24-12=12 (Eşit - İzoton)
🚨 Dikkat! Tüm seçeneklerde nötron sayıları eşit çıktı. Bu durumda soru, "hangisi izoton değildir" diye soruyorsa ve tümü izotonsa, bu bir çelişkidir. Ancak işlemi tekrar kontrol edelim. D seçeneğini yeniden hesaplayalım: Na: 23-11=12, Mg: 24-12=12. Evet, eşit. Bu soru yapısı gereği, verilen tüm çiftler izotondur. Fakat genellikle bu tarz sorularda bir tanesi farklıdır. Bu örnekte, tüm çiftler izoton olduğu için soru hatalı gibi görünüyor. Pratik yapmak adına, cevabın olmaması gerektiğini söyleyebiliriz. Ancak müfredata uygun bir örnek oluşturmak gerekirse, C seçeneğindeki sayıları değiştirip şöyle yapabiliriz: \( ^{32}_{16}S \) (n=16) ve \( ^{30}_{15}P \) (n=15) olsaydı, bu çift izoton olmazdı.
✅ Bu özel durumda, verilen seçeneklerin hepsi izoton atom çiftleridir. Sorunun amacı, nötron sayısı hesabını yapabilmektir.
