Soru:
"Ayakta uyuyacak kadar yorgundum." cümlesindeki söz öbeklerini ve bu öbeklerin türlerini yazınız.
Çözüm:
🌟 Bu cümlede fiilimsiler ve kalıplaşmış ifadeler ön planda. Gelin birlikte çözelim:
- ➡️ 1. Adım: İlk olarak "Ayakta uyuyacak" ifadesini inceleyelim. "Ayakta" bir durum zarfı, "uyuyacak" ise -ecek/-acak eki almış bir sıfat-fiildir. Bu, bir fiilimsinin (uyuyacak) önünde onu tamamlayan bir sözcükle (ayakta) oluşan bir gruptur. Bu bir sıfat-fiil grubudur ve "nasıl uyuyacak?" sorusuna cevap verir.
- ➡️ 2. Adım: Şimdi "... kadar yorgundum" ifadesine bakalım. Buradaki "kadar", bir edat (ilgeç)'tır. "Ayakta uyuyacak" sıfat-fiil grubu, "kadar" edatına bağlanarak bir edat grubu (ilgeç grubu) oluşturur. Bu grup, "ne kadar yorgun?" sorusuna cevap verir ve "yorgundum" yüklemini derece yönünden tamamlar.
- ➡️ 3. Adım: "Ayakta uyuyacak kadar" ifadesinin tamamı, cümlede zarf görevi görür. Yani bir zarf tamlaması veya edat grubundan oluşan zarf olarak da nitelendirilebilir.
✅ Sonuç: Cümlede iki ana söz öbeği vardır:
1. "Ayakta uyuyacak" -> Sıfat-Fiil Grubu
2. "Ayakta uyuyacak kadar" -> Edat Grubu (İlgeç Grubu) ve aynı zamanda Zarf Grubu.
