Soru:
Uygur Devleti, diğer Türk devletlerine kıyasla şehirleşme ve sosyo-ekonomik hayat açısından nasıl bir farklılık göstermiştir? Bu farklılığın nedenlerini ve sonuçlarını maddeler halinde yazınız.
Çözüm:
💡 Uygurlar, Türk tarihinde bir dönüm noktasıdır.
- ➡️ Farklılık: Uygurlar, Göktürkler'in aksine yerleşik hayata geçen ilk Türk devletidir. Tarım, ticaret ve el sanatlarına dayalı, surlarla çevrili şehirler (örneğin, Ordu-Balık) kurdular.
- ➡️ Nedenler:
- 📍 Tarıma uygun coğrafya (Orhun ve Tarım havzaları)
- 💰 İpek Yolu ticaretinden elde edilen zenginlik
- 🪨 Maniheizm ve Budizm gibi yerleşik kültürlerin benimsenmesi
- ➡️ Sonuçlar:
- 🏛️ Kalıcı mimari eserler (tapınaklar, saraylar) yapıldı.
- 📚 Yazılı kültür, sanat ve edebiyat gelişti.
- 👥 Sosyal sınıf farklılıkları (zengin-fakir) belirginleşti.
- 🛡️ Savunma anlayışı değişti (göçebe savaş taktiklerinden savunma savaşlarına).
✅ Özetle, Uygurlar yerleşik hayata geçerek Türk tarihinde şehirleşme, sanat ve sınıf yapısında köklü değişimler yaşanmasına öncülük etmiştir.