Soru:
Türkiye, 1960'lı yıllardan itibaren nüfus planlamasına yönelik politikalar izlemiştir. Ancak, 2010'lu yıllardan sonra politika dilinde ve uygulamalarında önemli değişiklikler olmuştur.
Türkiye'nin 1965'te çıkardığı "Nüfus Planlaması Hakkında Kanun" ile 2010 sonrası dönemdeki nüfus politikası yaklaşımını karşılaştırarak, her iki dönemin temel hedeflerini ve bu hedeflere yönelik birer önemli uygulamasını yazınız.
Çözüm:
💡 Türkiye, tarihsel süreçte demografik geçişe paralel olarak nüfus politikalarını değiştirmiştir.
- ➡️ Adım 1: 1965 Dönemi Politikası
- Hedef: Yüksek olan nüfus artış hızını düşürmek. Hızlı nüfus artışının kalkınma üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak.
- Önemli Uygulama: 1965'te çıkarılan kanunla aile planlaması hizmetleri yaygınlaştırılmış, doğum kontrol yöntemlerinin kullanımı teşvik edilmiş ve kürtaj belirli şartlarla yasallaşmıştır. Slogan: "Aile Planlaması = Kalkınma"
- ➡️ Adım 2: 2010 Sonrası Dönem Politikası
- Hedef: Düşmeye başlayan doğurganlık oranını (\(2,1\)'in altına inmesi nedeniyle) yeniden yükselterek, genç ve dinamik nüfus yapısını korumak, nüfusun yaşlanmasını geciktirmek.
- Önemli Uygulama: Doğum teşvikleri (üç çocuk tavsiyesi), şartlı doğum yardımları, doğum izinlerinin uzatılması ve annelere istihdamda pozitif ayrımcılık gibi pronatalist (doğumu özendirici) politikaların uygulanmaya başlaması.
✅ Sonuç olarak, Türkiye'nin nüfus politikası, 1965'te "nüfus artışını azaltıcı" iken, 2010 sonrasında "nüfus artışını teşvik edici ve niteliğini artırıcı" yönde değişmiştir.
