Soru:
Mustafa Kemal'in Manastır Askeri İdadisi'nde öğrenim gördüğü dönemde, şehirde hangi etnik gruplar arasında çatışmalar yaşanmıştır ve bu çatışmaların genel karakteri nedir?
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için öncelikle Manastır'ın o dönemki demografik yapısını ve Osmanlı'nın son dönemindaki "Şark Meselesi" bağlamını anlamak gerekir.
- ➡️ Birinci Adım: Manastır, Osmanlı İmparatorluğu'nun Rumeli eyaletlerinde yer alan ve Balkan milletlerinin (Sırplar, Bulgarlar, Arnavutlar, Yunanlar) yoğun olarak yaşadığı, aynı zamanda bir Türk/Müslüman nüfusu da barındıran kozmopolit bir şehirdi.
- ➡️ İkinci Adım: Bu gruplar arasında, bağımsızlık talepleri, toprak iddiaları ve büyük güçlerin (Rusya, Avusturya-Macaristan) kışkırtmaları nedeniyle şiddetli çatışmalar yaşanıyordu. Bu çatışmalar, çeteler (komitacılar) vasıtasıyla yürütülen bir tür etnik milliyetçilik savaşı karakterindeydi.
- ➡️ Üçüncü Adım: Mustafa Kemal, bu ortamda sadece teorik bir eğitim almakla kalmamış, aynı zamanda imparatorluğun nasıl bir dağılma sürecine girdiğine ve milliyetçi ideolojilerin ne kadar yıkıcı olabildiğine bizzat şahit olmuştur.
✅ Sonuç olarak, Manastır'daki çatışmalar; Sırplar, Bulgarlar, Yunanlar ve Arnavutlar gibi Balkan milletleri ile Osmanlı yönetimini temsil eden Müslüman/Türk nüfus arasında yaşanmış, silahlı çetelerin faaliyetleriyle şekillenen ve etnik temizliğe varan şiddetli bir karaktere sahip olmuştur.
