Soru:
Aşağıdaki ifadelerden hangisi veya hangileri süratin bir skaler büyüklük olduğunu kanıtlar?
I. Süratin birimi m/s veya km/saat gibi birimlerdir.
II. Sürat, "güneye doğru" gibi bir yön belirtilmeden ifade edilebilir.
III. Sürat, hızın büyüklüğü olarak tanımlanır.
Çözüm:
💡 Skaler büyüklükler sadece sayısal değer ve birimle ifade edilir, yön içermez. Vektörel büyüklükler ise sayı, birim ve yönle ifade edilir.
- ➡️ Adım 1: I. İfadeyi İnceleme
Birimin olması, bir büyüklüğün skaler veya vektörel olduğunu göstermez. Hem süratin hem de hızın birimi m/s'dir. Bu nedenle I. ifade tek başına kanıt değildir.
- ➡️ Adım 2: II. İfadeyi İnceleme
Sürat, yön belirtilmeden ifade edilebilir ("Araba 90 km/saat ile gidiyor"). Bu, onun skaler olduğunun en temel göstergelerinden biridir. Vektörel büyüklükler (örn. hız) yön belirtmek zorundadır. Bu nedenle II. ifade doğru bir kanıttır.
- ➡️ Adım 3: III. İfadeyi İnceleme
Hız, vektörel bir büyüklüktür. Bir vektörün büyüklüğü (magnitüdü) ise her zaman skaler bir değerdir. Sürat tam olarak bu tanıma uyar; hız vektörünün büyüklüğüdür ve bu nedenle skalerdir. Bu nedenle III. ifade de doğru bir kanıttır.
✅ Sonuç: Süratin skaler bir büyüklük olduğunu kanıtlayan ifadeler II ve III numaralı ifadelerdir.
