Soru:
"Bilim, 'nasıl' sorusuna; felsefe ise 'niçin' sorusuna cevap arar." görüşünü, aşağıdaki konu başlıkları üzerinden değerlendiriniz:
- a) Evrenin kökeni
- b) İyilik kavramı
Çözüm:
💡 Bu genel geçer ifadeyi somut örneklerle test edelim ve farkı netleştirelim.
- ➡️ a) Evrenin Kökeni:
Bilim (Nasıl?): Bilim, Büyük Patlama (Big Bang) teorisi gibi modellerle evrenin nasıl oluştuğunu, ilk fiziksel koşulları, genişleme hızı, elementlerin sentezi gibi süreçleri açıklamaya çalışır. Gözlemlenebilir kanıtlar (kozmik mikrodalga arkaplan ışıması, kırmızıya kayma) üzerinden ilerler.
Felsefe (Niçin?): Felsefe ise "Evren niçin var oldu?", "Bir başlangıcı var mıydı, yoksa ezeli midir?", "Evrenin bir amacı var mı?" gibi bilimin yöntemleriyle cevaplayamayacağı metafizik sorular sorar. Bu, bilimin sağladığı "nasıl" cevabının ötesine geçen bir sorgulamadır.
- ➡️ b) İyilik Kavramı:
Bilim (Nasıl?): Psikoloji veya sosyoloji (insan bilimleri), iyilik kavramının nasıl oluştuğunu araştırabilir. İnsanlarda yardım etme davranışının evrimsel kökenlerini, hangi sosyal koşullarda iyilik yapıldığını, beyindeki hangi mekanizmaların harekete geçtiğini inceler.
Felsefe (Niçin?): Felsefe (Etik) ise "İnsan niçin iyi olmalıdır?", "İyiliğin özü nedir?", "Evrensel bir ahlak yasası var mıdır?" sorularını sorar. Burada amaç, bir davranışın nasıl gerçekleştiğini değil, ahlaki olarak niçin yapılması gerektiğini temellendirmektir.
✅ Sonuç: Verilen örnekler, görüşün genel olarak doğru olduğunu göstermektedir. Bilim olguların mekanizmasını ve sürecini (nasıl), felsefe ise onların anlamını, temelini ve amacını (niçin) araştırır.
