Soru:
Fotosentez sürecinde üretilen glikoz molekülünün kimyasal formülü \( C_6H_{12}O_6 \)'dır. Bu molekülde bulunan 6 karbon (C) atomu ve 6 oksijen (O) atomu fotosentez sırasında hangi moleküllerden sağlanır?
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için fotosentezin genel denklemini ve bu denklemdeki atomların kaynağını hatırlamalıyız.
- ➡️ Fotosentezin genel denklemi: \( 6CO_2 + 6H_2O + Işık \ Enerjisi \rightarrow C_6H_{12}O_6 + 6O_2 \)
- ➡️ Bu denkleme göre, glikoz (\( C_6H_{12}O_6 \)) üretimi için gerekli olan karbon ve oksijen atomları, reaktifler olan \( CO_2 \) (karbondioksit) ve \( H_2O \) (su) moleküllerinden gelir.
- ➡️ Karbon atomlarının kaynağını bulmak için glikozdaki 6 karbon atomunun nereden geldiğine bakarız. Karbondioksit (\( CO_2 \)) molekülü 1 karbon atomu içerir. 6 molekül \( CO_2 \), 6 karbon atomu sağlar. Bu nedenle glikozdaki karbon atomlarının kaynağı karbondioksittir.
- ➡️ Oksijen atomlarının kaynağını bulmak için ise glikozdaki 6 oksijen atomunun kaynağına bakarız. Glikozdaki oksijen atomlarının bir kısmı \( CO_2 \)'den, bir kısmı da \( H_2O \)'dan gelebilir. Ancak, radyoizotop işaretleme deneyleri sonucunda, glikozdaki oksijen atomlarının tamamının karbondioksitten (\( CO_2 \)) geldiği tespit edilmiştir.
✅ Sonuç olarak, glikozdaki karbon atomlarının kaynağı karbondioksit (\( CO_2 \)), oksijen atomlarının kaynağı ise yine karbondioksit (\( CO_2 \))'tir.