Soru:
"Ahmet ya doktor ya da mühendistir. Ahmet doktor değildir. O halde Ahmet mühendistir." Bu argümanın mantıksal formunu yazınız ve bu formun geçerli olup olmadığını tartışınız.
Çözüm:
💡 Bu tür argümanlar, "ya... ya..." ifadesi içerir ve bu bir ayrıcı tasım (disjunctive syllogism) örneğidir.
- ➡️ Öncelikle argümanı sembolize edelim:
P: Ahmet doktordur.
Q: Ahmet mühendistir.
Öncül 1: P ∨ Q (P veya Q) - Bu, "Ahmet ya doktor ya da mühendistir" anlamına gelir.
Öncül 2: ¬P (P değil) - "Ahmet doktor değildir."
Sonuç: Q (Q) - "Ahmet mühendistir."
- ➡️ Şimdi bu formun geçerliliğini test edelim. "P veya Q" önermesi, en az birinin doğru olduğunu garanti eder. Eğer P'nin yanlış olduğunu (¬P) biliyorsak, o zaman doğru olan seçenek mutlaka Q olmalıdır. Bu mantıksal olarak zorunludur.
✅ Form: (P ∨ Q) ∧ ¬P → Q. Bu form, geçerli bir argüman formudur ve Ayrıcı Tasım olarak adlandırılır. Öncüller doğru kabul edildiğinde sonuç her zaman doğru olmak zorundadır.