Soru:
Sosyolog Emile Durkheim, toplumu, "canlı bir organizma gibi, birbirine bağlı ve bir bütün olarak işleyen parçalardan (organlardan) oluşur" şeklinde analojik bir modelle açıklar. Bu benzetmeye dayanan sosyolojik teoriyi ve bu teorinin toplumsal düzeni nasıl açıkladığını adımlar halinde yazınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, sosyolojideki temel teorilerden birini anlamayı gerektirir. Analoji, teorinin anlaşılmasını kolaylaştıran bir araçtır.
- ➡️ 1. Adım: Teoriyi Tanımla
Bu benzetmenin temsil ettiği teori, Yapısal İşlevselcilik (Functionalism) teorisidir.
- ➡️ 2. Adım: Organizma-Toplum Karşılaştırmasını Yap
Tıpkı kalp, beyin, mide gibi organların canlı bir vücut için hayati işlevler görmesi gibi, toplumdaki aile, eğitim, din, hukuk gibi kurumların da toplumun sürekliliği ve düzeni için belirli işlevleri (fonksiyonları) vardır.
- ➡️ 3. Adım: Toplumsal Düzen Açıklamasını Yap
Bu modele göre toplumsal düzen, her bir parçanın (kurumun) bütünün devamı için uyum (consensus) içinde çalışmasıyla sağlanır. Bir kurumun işlevini yerine getirememesi (örneğin, eğitim sisteminin çökmesi), tıpkı bir organın iflas etmesi gibi, tüm toplumu (organizmayı) krize sürükler.
✅ Sonuç: Durkheim'ın organizma analojisi, Yapısal İşlevselcilik teorisinin temelidir. Bu teori, toplumsal düzeni, kurumlar arasındaki işlevsel bağlılık ve uyuma dayandırarak açıklar.
