Soru:
Psikolog Sigmund Freud, bilinçdışını "bir buzdağının su altında kalan devasa kısmına" benzetmiştir. Bu analojiye dayanarak, Freud'un kişilik kuramındaki bilinç, bilinçöncesi ve bilinçdışı katmanlarını buzdağı modeli üzerinde eşleştiriniz ve her birinin işlevini kısaca açıklayınız.
Çözüm:
💡 Freud'un topografik kişilik modelini anlamak için buzdağı analojisi en yaygın kullanılan araçlardan biridir.
- ➡️ 1. Adım: Buzdağının Görünen Kısmı - Bilinç (Conscious)
Bu, suyun üstündeki küçük kısımdır. Anlık farkındalığımızın olduğu, düşündüğümüz, hissettiğimiz ve farkında olduğumuz her şeyin bulunduğu zihin katmanıdır.
- ➡️ 2. Adım: Su Yüzeyine Yakın Kısım - Bilinçöncesi (Preconscious)
Bu kısım, suyun hemen altındaki bölüme karşılık gelir. Kolaylıkla bilinç düzeyine çağrılabilecek anılar, bilgiler ve deneyimler burada depolanır. Örneğin, dün akşam yediğin yemeği düşünmediğin sürece burada durur; düşünmeye başladığında bilinçli hale gelir.
- ➡️ 3. Adım: Buzdağının Görünmeyen Devasa Kısmı - Bilinçdışı (Unconscious)
Bu, buzdağının su altında kalan en büyük ve gizemli kısmıdır. Bastırılmış dürtüler, çocukluk anıları, arzular ve korkular buradadır. Doğrudan erişilemezler ancak rüyalar, dil sürçmeleri veya psikoterapi yoluyla açığa çıkabilirler. Kişiliğimizin asıl belirleyicisi bu katmandır.
✅ Sonuç: Freud'un buzdağı analojisi, kişiliğin büyük kısmının bilinçdışı süreçler tarafından yönetildiğini vurgular. Bilinç, sadece buzdağının görünen ucudur.
