Soru:
Bir okyanus bilimci, belirli bir deniz bölgesindeki canlıları araştırıyor. Bu bölgede; su yüzeyinde fotosentez yapan algler, bu alglerle beslenen küçük kabuklular, kabukluları yiyen hamsiler ve hamsileri avlayan yunuslar bulunuyor.
Bu deniz ekosistemindeki abiyotik faktörlerden 3 tanesini yazınız ve bu faktörlerden birinin (örneğin su sıcaklığının) ekosistemi nasıl etkileyebileceğini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, bir ekosistemdeki canlı (biyotik) ve cansız (abiyotik) unsurları ayırt etmemizi ve aralarındaki ilişkiyi anlamamızı istiyor.
- ➡️ 1. Adım: Abiyotik faktörün tanımını hatırlayalım. Abiyotik faktörler, ekosistemdeki cansız fiziksel ve kimyasal bileşenlerdir.
- ➡️ 2. Adım: Verilen senaryodaki abiyotik faktörleri listeleyelim. Bir deniz ekosistemi için temel abiyotik faktörler:
- Su Sıcaklığı
- Işık Miktarı (Güneş Işığı)
- Tuzluluk Oranı (Salinite)
- Su Basıncı (Derinlikle artar)
- Çözünmüş Oksijen Miktarı
- Su Akıntıları
Soruda 3 tanesi istendiği için bunlardan herhangi üçü seçilebilir.
- ➡️ 3. Adım: Örnek olarak su sıcaklığının etkisini açıklayalım. Su sıcaklığı, metabolizma hızını doğrudan etkiler. Sıcaklık arttıkça canlıların metabolizması hızlanır, daha fazla enerji ve oksijene ihtiyaç duyarlar.
- ➡️ 4. Adım: Zincirleme etkisini düşünelim. Örneğin, su sıcaklığının anormal derecede artması (küresel ısınma etkisiyle):
- Alglerin (birincil üretici) aşırı çoğalmasına (alg patlaması) veya ölmesine neden olabilir.
- Alg popülasyonu değişirse, onlarla beslenen kabukluların besin kaynağı azalır.
- Bu durum, besin zincirini takip ederek hamsi ve sonunda yunus popülasyonlarını olumsuz etkiler.
✅ Sonuç: Bu deniz ekosistemindeki abiyotik faktörler; su sıcaklığı, ışık miktarı ve tuzluluk oranı'dır. Su sıcaklığı, canlıların metabolizma hızını ve yaşam döngüsünü doğrudan etkileyerek tüm besin zincirini değiştirebilen kritik bir abiyotik faktördür.
