Soru:
Jön Türkler hareketinin 1908 sonrasında iktidara gelişi ve I. Dünya Savaşı'ndaki rolü, modern Türkiye'nin kuruluşuna nasıl bir zemin hazırlamıştır? Sebep-sonuç ilişkisi içinde açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, Jön Türkler dönemi ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki tarihsel bağlantıyı kurmamızı istemektedir.
- ➡️ İlk Adım (Sebep): Jön Türklerin 1908'de iktidara gelmesi ve özellikle İttihat ve Terakki'nin baskın rolü, imparatorluktan ulus-devlete geçiş sürecini hızlandırmıştır. Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı gibi travmatik olaylar, Osmanlıcılık fikrinin pratikte başarısız olduğunu göstermiş, Türk milliyetçiliği fikrini güçlendirmiştir.
- ➡️ İkinci Adım (Sonuç): I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin yenilgisinden sonra, İttihat ve Terakki'nin önde gelen isimleri (Mustafa Kemal Atatürk dahil) ülkeyi işgalden kurtarmak için Milli Mücadele'yi örgütlemişlerdir. Bu kadrolar, savaş ve yönetim tecrübesi kazanmışlardır.
- ➡️ Üçüncü Adım (Zemin): Jön Türkler döneminde güçlenen merkeziyetçi, laikleşme yanlısı ve modernleşmeci bürokratik-militer yapı, Cumhuriyet'in kurucu kadrolarının temelini oluşturmuştur. Yani, Türkiye Cumhuriyeti, Jön Türklerin başlattığı "modernleşme ve ulus inşası" projesinin bir devamı ve nihai sonucu olarak değerlendirilebilir.
✅ Sonuç olarak, Jön Türkler iktidarı, imparatorluktan ulus-devlete geçişi hızlandırmış, Milli Mücadele'nin lider kadrolarını ve ideolojik alt yapısını hazırlayarak modern Türkiye'nin kuruluşuna zemin hazırlamıştır.
