Soru:
Jön Türkler hareketi içinde yer alan iki farklı grubun isimlerini yazınız ve bu grupların temel fikir ayrılıklarını kısaca açıklayınız.
Çözüm:
💡 Jön Türkler tekdüze bir yapıya sahip değildi; farklı düşünce akımlarını barındırıyordu. İki ana gruptan bahsedebiliriz.
- ➡️ Birinci Adım (Grupları Tanımla): Hareket içindeki en belirgin iki grup:
- İttihat ve Terakki Cemiyeti: Daha merkeziyetçi, Türk milliyetçiliğine dayalı ve asker kökenli üyelerin ağırlıkta olduğu grup.
- Prens Sabahaddin ve Teşebbüs-ü Şahsi ve Adem-i Merkeziyet Cemiyeti: Bireysel girişimciliği (teşebbüs-ü şahsi) ve yerinden yönetimi (adem-i merkeziyet) savunan, liberal eğilimli grup.
- ➡️ İkinci Adım (Fikir Ayrılıklarını Açıkla): Temel fark, imparatorluğu kurtarma yöntemindeydi.
- İttihatçılar, güçlü bir merkezi hükümetin, ülkeyi dağılmaktan kurtaracağını düşünüyordu.
- Prens Sabahaddin'in grubu ise, eyaletlere daha fazla özerklik verilmesinin, farklı etnik grupları memnun ederek imparatorluğu bir arada tutacağına inanıyordu.
✅ Sonuç: Jön Türkler içinde, merkeziyetçi ve Türkçü İttihat ve Terakki Cemiyeti ile liberal ve adem-i merkeziyetçi Prens Sabahaddin'in grubu yer almıştır. Temel ayrım, devlet yönetiminin "merkezi" mi yoksa "yerinden" mi olması gerektiği konusundaydı.