Soru:
Prut Antlaşması (1711) ve Pasarofça Antlaşması (1718) sonrasında Osmanlı Devleti'nin genel dış politikasında bir değişiklik yaşanmıştır. Bu değişiklik aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir?
- a) Yayılmacı (Fetih) politikasına geri dönülmüştür.
- b) Batı karşısında savunmaya çekilme ve "Lale Devri" olarak bilinen barışçı bir dönem başlamıştır.
- c) Doğu'ya yönelik seferler yoğunlaştırılmıştır.
- d) Denizlerde mutlak hakimiyet kurma politikası benimsenmiştir.
Çözüm:
💡 Bu soru, antlaşmaların Osmanlı siyasetine olan uzun vadeli etkisini sorgulamaktadır. Adım adım analiz edelim:
- ➡️ Prut Antlaşması, Osmanlı'nın kaybettiği toprakları (Azak) geri alabilmesi açısından başarılı sayılsa da, Rus tehdidini kalıcı olarak ortadan kaldıramamıştır.
- ➡️ Pasarofça Antlaşması ise Belgrat gibi stratejik bir kalenin kaybıyla sonuçlanmış ve Batı'da toprak kaybı devam etmiştir.
- ➡️ Bu iki antlaşmanın ardından, özellikle Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın etkisiyle, Osmanlı yönetimi Batı ile savaşmak yerine barış içinde yaşamayı ve içeride yenilikler (ıslahat) yapmayı tercih etmiştir.
- ➡️ Bu dönem, eğlence ve sanat faaliyetlerinin yoğunlaşması nedeniyle "Lale Devri" olarak anılır. Aynı zamanda, ilk matbaanın kurulması gibi önemli yenilikler de bu dönemde gerçekleşmiştir.
✅ Sonuç olarak, doğru cevap, bu barışçı ve yenilikçi dönemi ifade eden b) Batı karşısında savunmaya çekilme ve "Lale Devri" olarak bilinen barışçı bir dönem başlamıştır seçeneğidir.
