Soru:
"Kitâb-ı Bahriye" (Denizcilik Kitabı) adlı eserin yazarı olan, Osmanlı denizcisi ve coğrafyacısı kimdir? Aşağıdaki katkılarından hangisi bu esere ait değildir?
- A) Akdeniz ve Ege kıyılarının son derece detaylı haritalarını ve liman bilgilerini içermesi
- B) Dünyanın yuvarlak olduğunu ve Amerika kıtasının varlığını kanıtlamaya çalışması
- C) Denizciler için fırtına, körfez, liman, sığlık gibi pratik bilgiler sunması
- D) Coğrafi keşifler döneminde Osmanlı denizciliği için bir kılavuz (rehber) kitap olması
Çözüm:
💡 Bu soruda önce ünlü denizcimizi bulmalı, sonra da eserinin içeriğini iyi bilerek hangi seçeneğin ona ait olmadığını tespit etmeliyiz.
- ➡️ Birinci adım: "Kitâb-ı Bahriye" eseri, Osmanlı İmparatorluğu'nun en ünlü denizcisi ve haritacısı olan Pîrî Reis'e aittir.
- ➡️ İkinci adım: Eserin içeriğini analiz edelim:
- A Seçeneği: Doğru. Kitâb-ı Bahriye, Akdeniz ve Ege kıyılarının çok detaylı haritalarını, koylarını, limanlarını anlatır.
- B Seçeneği: Yanlış. Pîrî Reis'in dünyanın yuvarlak olduğunu bildiği doğrudur. Ancak, Amerika kıtasının varlığını "kanıtlamaya çalışması" temel amacı değildir. Onun asıl amacı, Osmanlı denizcilerine Akdeniz'i öğretmektir. Amerika'ya dair bilgileri, ünlü dünya haritasında gösterir ama bu, Kitâb-ı Bahriye'nin ana konusu değildir ve "kanıtlama" eylemi bu eserin temel katkısı olarak sayılmaz.
- C Seçeneği: Doğru. Eser, denizcilikle ilgili tüm pratik bilgileri (fırtına, liman, sığlık) içerir.
- D Seçeneği: Doğru. Eser, bir el kitabı/rehber olarak tasarlanmıştır ve coğrafi keşifler döneminde Osmanlı denizciliği için çok önemli bir kaynaktır.
✅ Sonuç: Eserin yazarı Pîrî Reis'tir. Bu esere ait olmayan katkı ise B seçeneğidir.