Soru:
Aşağıdaki cümlelerdeki fiillerin aldığı kip eklerini bularak, bu kiplerin hangi zaman veya dilek ifade ettiğini belirtiniz.
- a) Yarın sınavıma çok iyi çalışacağım.
- b) Her akşam kitap okurum.
- c) Keşke sen de bizimle gelseydin.
Çözüm:
💡 Çözüm Adımları:
- ➡️ a) çalışacağım: Fiil kökü "çalış-"tır. Aldığı "-acak" eki, gelecek zaman kipidir. "Yarın" sözcüğü de bu zamanı desteklemektedir. Sonundaki "-ım" eki ise şahıs ekidir.
- ➡️ b) okurum: Fiil kökü "oku-"dur. Aldığı "-r" eki, geniş zaman kipidir. "Her akşam" ifadesi bu zamanın sürekliliğini göstermektedir. Sonundaki "-um" eki ise şahıs ekine dönüşmüştür.
- ➡️ c) gelseydin: Fiil kökü "gel-"dir. Aldığı "-se" eki, dilek-şart kipidir. Ancak burada "-di" (görülen geçmiş zaman) ekiyle birleşerek "-seydi" olmuş ve şart kipinin hikâyesini oluşturmuştur. "Keşke" sözcüğü ile bir dilek, bir pişmanlık ifade eder. Sonundaki "-n" eki ise şahıs ekidir.
✅ Sonuç: a) Gelecek Zaman, b) Geniş Zaman, c) Dilek-Şart Kipinin Hikâyesi
