Soru:
"Yapım ekleri, kelimelere yeni anlamlar kazandıran eklerdir." Aşağıdaki altı çizili kelimelerin hangisinde yapım eki yoktur?
- A) Gözlük camını değiştirmem gerekiyor.
- B) Bu sözlük çok kapsamlı.
- C) Kitapçıdan yeni bir roman aldım.
- D) Masada duran kalem kimin?
Çözüm:
💡 Bir kelimenin köküne geldiğinde ondan yeni bir kelime türeten eklere yapım eki denir. Çekim ekleri ise kelimenin anlamını değiştirmez.
- ➡️ A seçeneği: "Göz" isim köküne "-lük" yapım eki gelerek "gözlük" (bir nesne) kelimesi türemiştir. ✅ Yapım eki var.
- ➡️ B seçeneği: "Söz" isim köküne "-lük" yapım eki gelerek "sözlük" (bir nesne) kelimesi türemiştir. ✅ Yapım eki var.
- ➡️ C seçeneği: "Kitap" isim köküne "-çı" yapım eki gelerek "kitapçı" (meslek adı) kelimesi türemiştir. ✅ Yapım eki var.
- ➡️ D seçeneği: "Masa" isim köküne "-da" bulunma hal eki (çekim eki) gelmiştir. Kelime yine bir masa anlamındadır, yeni bir kelime türetilmemiştir. ❌ Yapım eki yok.
✅ Sonuç olarak, yapım eki kullanılmayan kelime D seçeneğinde yer almaktadır.
