Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ile" kelimesi edat görevinde kullanılmıştır?
- A) Annem ile babam bize geldi.
- B) Çekiç ile çivi kullanarak tamir ettim.
- C) Sevgi ile bakan gözler her şeyi güzelleştirir.
- D) Araba ile İzmir'e gideceğiz.
Çözüm:
💡 "İle" kelimesi hem bağlaç hem de edat olarak kullanılabilir. Bağlaç olursa "ve" anlamına gelir ve cümleden çıkarıldığında anlam bozulmaz. Edat olursa bir araç, neden veya birliktelik bildirir ve cümleden çıkarıldığında anlam bozulur.
- ➡️ A seçeneği: "Annem ve babam bize geldi." şeklinde söylenebilir. Cümleden çıkarırsak "Annem babam bize geldi" olmaz, anlam bozulur gibi görünebilir ama burada asıl işlev iki ismi bağlamaktır. "İle" burada bağlaçtır.
- ➡️ B seçeneği: "Çekiç ve çivi kullanarak..." denilebilir mi? Hayır, çünkü "çekiçle çivi" iki nesneyi sıralamıyor, "çiviyi çekiçle çakmak" anlamı var. Burada "ile", "çakma aracı" bildiriyor. Edattır.
- ➡️ C seçeneği: "Sevgi ile bakmak" bir durum bildirir. "Nasıl baktı?" sorusuna "sevgiyle" cevabı gelir. Bu da bir edat kullanımıdır.
- ➡️ D seçeneği: "Araba ile gitmek" bir ulaşım aracı bildirir. "Ne ile gideceksin?" sorusuna "arabayla" cevabı gelir. Bu da bir edat kullanımıdır.
✅ Soru, hangisinde edat görevinde olduğunu soruyor. B, C ve D seçeneklerinde "ile" edattır. Ancak soru tek bir doğru cevap istediğine göre, genellikle bu tarz sorularda en belirgin ve tartışmasız edat kullanımı seçilir. B seçeneğinde "ile" bağlaç olarak da düşünülebilir ("Çekiç ve çivi kullandım"), ancak C seçeneğindeki "sevgi ile" ifadesi, "ile"nin kesinlikle ve sadece edat olduğu bir kullanımdır. Bu nedenle doğru cevap C'dir.
