Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ile" kelimesi edat görevinde kullanılmıştır?
- A) Annem ile markete gittik.
- B) Çekiç ile çiviyi çaktı.
- C) Sevgi ile bakan gözlerdi onunkiler.
- D) Araba ile İzmir'e gideceğiz.
Çözüm:
💡 Bir kelimenin edat olup olmadığını anlamak için onu cümleden çıkardığımızda anlamın bozulup bozulmadığına veya değişip değişmediğine bakarız. Ayrıca "ile" kelimesi yerine "ve" getirilebiliyorsa bağlaçtır.
- ➡️ A seçeneği: "Annem ve markete gittik." Burada "ile" yerine "ve" getirilebildiği ve anlam bozulmadığı için bağlaçtır.
- ➡️ B seçeneği: "Çekiç ve çiviyi çaktı." Bu cümlede "ile" yerine "ve" getirilemez, çünkü çivi çekiç vasıtasıyla çakılır. Anlam bozulur. Bu, bir araç bildirir. Edattır.
- ➡️ C seçeneği: "Sevgi ve bakan gözlerdi onunkiler." Anlam bozulmaz, burada "ile" bağlaçtır.
- ➡️ D seçeneği: "Araba ve İzmir'e gideceğiz." Anlam bozulur, çünkü araba bir ulaşım aracıdır. Bu da edat görevidir. Ancak soru bize sadece bir tane doğru cevap istediği için en net edat kullanımı B seçeneğidir. D seçeneğindeki "ile" de edattır fakat genellikle bu tarz sorularda "vasıta" anlamı daha belirgin olan B şıkkı doğru kabul edilir.
✅ Sonuç: En belirgin edat kullanımı B seçeneğindedir.