Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "düşmek" sözcüğü mecaz anlamıyla kullanılmamıştır?
- A) Bu sınavda notlarım epey düştü.
- B) Oğlunun bu durumuna çok düşmüş, perişan olmuş.
- C) Masanın üzerindeki vazo yere düştü.
- D) Son söylediklerine akıl sır düşüremiyorum.
Çözüm:
💡 Bir sözcüğün mecaz anlamı, gerçek anlamından tamamen uzaklaşarak kazandığı soyut anlamdır. Soruda mecaz anlamıyla kullanılmamış olanı, yani gerçek anlamıyla kullanılanı bulmamız isteniyor.
- ➡️ A seçeneği: "Notların düşmesi", sayısal değerin azalması anlamındadır. Bu, somut bir fiziksel hareket olan "düşme"nin soyut bir kavrama aktarılmasıdır. Mecaz anlam.
- ➡️ B seçeneği: "Bir şeye düşmek", üzülmek, kaygılanmak anlamındadır. Bu da soyut bir durumu ifade eder. Mecaz anlam.
- ➡️ C seçeneği: "Vazonun yere düşmesi", yer çekiminin etkisiyle aşağı doğru hareket etmesi, somut bir eylemdir. Bu, "düşmek" fiilinin gerçek (temel) anlamıdır.
- ➡️ D seçeneği: "Akıl sır erdirememek", anlayamamak, çözümleyememek anlamına gelen kalıplaşmış bir ifadedir. Burada da mecaz anlam vardır.
✅ Sonuç olarak, "düşmek" sözcüğünün mecaz anlamıyla kullanılmadığı, gerçek anlamıyla kullanıldığı seçenek C'dir.