Soru:
Aşağıdaki cümlede karşıtlık (tezat) sanatı hangi sözcükler arasında kurulmuştur? Çözümleyiniz.
"En sevdiği mevsim olan yaz, onun için artık bir hüzün yazıydı."
Çözüm:
💡 Bu cümlede, "yaz" mevsiminin çağrıştırdığı sıcak, neşeli ve canlı imaj ile "hüzün" duygusu zıtlaştırılmıştır.
- ➡️ Birinci Adım: Tezatın kurulduğu ifadeyi bulalım: "hüzün yazı". Burada "yaz" sözcüğü hem bir mevsimi hem de "yazmak" eyleminin isim halini çağrıştırarak bir söz sanatı (cinas) oluşturur. Ancak asıl karşıtlık "yaz" ve "hüzün" arasındadır.
- ➡️ İkinci Adım: Anlam incelemesi yapalım. "Yaz" mevsimi genellikle tatil, eğlence, güneş ve enerji ile ilişkilendirilir. "Hüzün" ise kasvet, üzüntü ve içe kapanıklığı temsil eder.
- ➡️ Üçüncü Adım: Yazar, normalde zıt duygular uyandıran bu iki kavramı birleştirerek, kişiye özgü ve çelişkili bir durumu vurgulamıştır. Herkes için neşe kaynağı olan bir mevsim, onun için hüzünlü bir dönemi ifade etmektedir.
✅ Sonuç: Yaz mevsiminin olumlu çağrışımları ile hüzün kelimesinin olumsuz anlamı bir araya getirilerek tezat sanatı yapılmıştır.