Soru:
"Kapıyı kapattı ve sessizce uzaklaştı. İçeride kalan adam ise, onun gidişinden sonra ne yapacağını henüz planlamamıştı. Oysa biz, okuyucular olarak, adamın bir saat sonra en yakın arkadaşını arayıp yardım isteyeceğini, kadının ise bir kafede onu bekleyen yeni sevgilisiyle buluşacağını biliyorduk."
Bu metin parçası için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
- A) Kahraman anlatıcının bakış açısı kullanılmıştır.
- B) Gözlemci anlatıcının bakış açısı kullanılmıştır.
- C) İlahi (tanrısal) bakış açısı kullanılmıştır.
- D) İlahi bakış açısı yoktur, çünkü anlatıcı sadece şimdiki zamanı bilmektedir.
Çözüm:
🧠 Soruyu çözmek için seçenekleri eleyerek ve metindeki ipuçlarını bularak ilerleyelim.
- ➡️ Adım 1 - A Seçeneğini Eleme: Kahraman anlatıcı, olayları kendi "ben" diliyle anlatır ve sadece kendi duygu/düşüncelerini bilir. Bu metinde anlatıcı "biz" diyerek kendini karakterlerden ayrı tutmuş ve iki karakterin de gelecekteki planlarını biliyor. Bu, kahraman anlatıcı değildir.
- ➡️ Adım 2 - B Seçeneğini Eleme: Gözlemci anlatıcı, bir kamera gibi dışarıdan gözlem yapar; karakterlerin iç dünyalarını, duygu veya düşüncelerini bilemez. Bu metinde anlatıcı, adamın "henüz planlamamıştı" şeklinde bir iç dünya bilgisi veriyor ve hatta geleceği biliyor. Bu, gözlemci anlatıcı olamaz.
- ➡️ Adım 3 - D Seçeneğini Eleme: D seçeneği "ilahi bakış açısı yoktur" diyor. Oysa anlatıcı, karakterlerin henüz gerçekleşmemiş ("bir saat sonra" olacak) eylemlerinden haberdar. Bu, ilahi bakış açısının en tipik özelliğidir. Bu nedenle D seçeneği yanlıştır.
- ➡️ Adım 4 - Doğru Cevap: Anlatıcı, karakterlerin iç dünyalarını ("planlamamıştı") ve gelecekteki eylemlerini ("arayıp yardım isteyeceğini", "buluşacağını") kesin bir dille biliyor. Bu mutlak bilgi, sadece ilahi (tanrısal) bakış açısına özgüdür.
✅ Sonuç: Doğru cevap C seçeneğidir.
