Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-cik" eki, bir varlığa küçültme anlamı katmak için kullanılmıştır?
- A) Bu minik, sevimli bir köpecikti.
- B) Annem bana güzel bir hediyecik aldı.
- C) Odaya sığabilmek için eğrice durmak zorunda kaldı.
- D) Deniz kenarında bir kulübecik göze çarpıyordu.
Çözüm:
💡 Küçültme sıfatları, bir ismin anlamını küçültür, sevimlileştirir veya ona bir benzerlik katarlar. "-cik" eki genellikle somut nesnelerde küçültme anlamı katmak için kullanılır.
- ➡️ A seçeneği: "Köpecik" sözcüğü, "köpek" ismine "-cik" eki getirilerek oluşturulmuştur ve küçük, sevimli bir köpeği ifade eder. Burada küçültme anlamı vardır.
- ➡️ B seçeneği: "Hediyecik" sözcüğü, "hediye"ye "-cik" eklenerek yapılmıştır. Ancak burada hediye zaten küçük bir nesne olmak zorunda değildir; daha çok sevimlilik, azımsama veya küçümseme anlamı katılmıştır. Temel anlam küçültme değildir.
- ➡️ C seçeneği: "Eğrice" sözcüğü, "-ce" ekiyle türetilmiş bir zarftır ve "eğri bir şekilde" anlamına gelir. Bu bir sıfat değildir.
- ➡️ D seçeneği: "Kulübecik" sözcüğü, "kulübe" ismine "-cik" eki getirilerek oluşturulmuştur ve küçük bir kulübeyi ifade eder. Burada da belirgin bir küçültme anlamı vardır.
✅ Soru, "-cik" ekinin küçültme anlamı katmak için kullanıldığı cümleyi sormaktadır. Hem A hem de D seçeneklerinde küçültme anlamı vardır, ancak A seçeneğindeki "köpecik" ifadesi, varlığın doğası gereği küçük ve sevimli olmasını daha net vurguladığı için en doğru cevap olarak kabul edilir. Cevap: A
