Çözümlü Örnek 1
Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gelecek zaman eki (-ecek, -acak) farklı bir görevde kullanılmıştır?
- A) Yarınki sınava mutlaka çalışacak.
- B) Bu eski bina yakında yıkılacak.
- C) Onun bakacak kimsesi yok.
- D) Akşam size doğru geleceğiz.
Çözüm:
💡 Gelecek zaman eki, genellikle fiillere gelerek bir işin, oluşun veya durumun gelecekte gerçekleşeceğini bildirir. Ancak bazen sıfat-fiil (ortaç) göreviyle kullanılabilir. Bu durumda fiilin cümledeki temel görevi yan yüklem olmak değil, bir ismi nitelemek veya belirtmektir.
- ➡️ A seçeneği: "çalışacak" eylemi, öznenin yarın yapacağı bir işi anlatıyor. ➡️ Zaman anlamı var.
- ➡️ B seçeneği: "yıkılacak" eylemi, binanın gelecekteki durumunu bildiriyor. ➡️ Zaman anlamı var.
- ➡️ C seçeneği: "bakacak" sözcüğü, "kimsesi" ismini niteliyor. "Onun bakma eylemini gerçekleştirecek kimsesi yok" anlamındadır. ➡️ Sıfat-fiil (ortaç) görevinde.
- ➡️ D seçeneği: "geleceğiz" eylemi, konuşan kişinin gelecekte yapacağı bir hareketi anlatıyor. ➡️ Zaman anlamı var.
✅ Sonuç olarak, gelecek zaman ekinin sıfat-fiil görevinde kullanıldığı seçenek C'dir.
