Çözümlü Örnek 4
Soru:
"(gelmek)" fiilini, aşağıda verilen şahıslara göre gelecek zaman kipinde çekimleyiniz.
- Ben (I. Tekil Şahıs)
- O (III. Tekil Şahıs)
- Siz (II. Çoğul Şahıs)
Çözüm:
💡 Bir fiili çekimlerken; fiil kökü/gövdesi + kip eki + şahıs eki sıralamasını takip ederiz. Gelecek zaman eki (-ecek, -acak), ünlü uyumlarına ve ünsüz değişimlerine dikkat edilerek eklenir.
- ➡️ Fiil Kökü: "gel-"
- ➡️ Gelecek Zaman Eki: Fiilin son hecesi "e" (ince ünlü) olduğu için ince ünlülü eki -ecek kullanırız: "gel-ecek"
- ➡️ 1. Ben (I. Tekil Şahıs): "gel-ecek-im" ➡️ Ancak, "-ecek" ekindeki "k" harfi, ünlü ile başlayan bir ek geldiğinde "ğ" ye dönüşür. Bu kurala Ünsüz Yumuşaması denir. Doğru yazım: geleceğim
- ➡️ 2. O (III. Tekil Şahıs): III. tekil şahıs eki -Ø'dir (yani ek yoktur). "gel-ecek" ➡️ Ünsüz yumuşaması olmaz çünkü ekin sonuna ünlü ile başlayan bir ek gelmemiştir. Doğru yazım: gelecek
- ➡️ 3. Siz (II. Çoğul Şahıs): "gel-ecek-siniz" ➡️ Yine "-ecek" ekinden sonra ünlü ile başlayan "-siniz" eki geldiği için "k" harfi "ğ" olur. Doğru yazım: geleceksiniz
✅ Sonuç çekimler:
- Ben: geleceğim
- O: gelecek
- Siz: geleceksiniz
