Soru:
"Gürültüden dışarı çıktım." cümlesinde "dışarı" sözcüğünün türce özdeşi aşağıdakilerin hangisinde vardır?
- A) Yarın sınavım var.
- B) İleri atıldı.
- C) Akşam yemeğe geleceğiz.
- D) Dün seni aradım.
Çözüm:
💡 Öncelikle soru kökündeki "dışarı" sözcüğünün türünü doğru belirlemeliyiz.
- ➡️ "Gürültüden dışarı çıktım." cümlesinde "dışarı" sözcüğü, çıktım eyleminin yönünü belirtmektedir. Eylemin yapılış yönünü gösteren bu tür sözcüklere yer-yön zarfı denir. Yer-yön zarfları çekim eki almazlar.
- ➡️ Şimdi seçeneklere bakalım ve her birindeki altı çizili sözcüğün türünü bulalım:
- ➡️ A) "Yarın sınavım var." -> "Yarın" sözcüğü, "var" isim cümlesinde zaman bildirdiği için zaman zarfıdır.
- ➡️ B) "İleri atıldı." -> "İleri" sözcüğü, atıldı eyleminin yönünü belirtmektedir. Çekim eki almamıştır. Bu da bir yer-yön zarfıdır.
- ➡️ C) "Akşam yemeğe geleceğiz." -> "Akşam" sözcüğü, geleceğiz eyleminin ne zaman yapılacağını belirttiği için zaman zarfıdır.
- ➡️ D) "Dün seni aradım." -> "Dün" sözcüğü, aradım eyleminin ne zaman yapıldığını belirttiği için zaman zarfıdır.
✅ Soru kökündeki "dışarı" (yer-yön zarfı) ile türce özdeş olan, yani aynı zamanda bir yer-yön zarfı olan sözcük B seçeneğindeki "ileri"dir.
