Soru:
"Sanatçı, bu küçük kasabada geçen çocukluk anılarını son romanında çok etkileyici bir şekilde anlatmış." cümlesinde kaç tane zarf tamlayıcısı (zarf tümleci) vardır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Çözüm:
💡 Zarf tamlayıcısı, yüklemi zaman, durum, yer-yön, miktar, soru gibi yönlerden tamamlayan ögedir. "Ne zaman, nasıl, ne kadar, nereye?" gibi sorulara cevap verir.
- ➡️ 1. Adım: Yüklemi bul. Yüklem: "anlatmış".
- ➡️ 2. Adım: Diğer ögeleri ve türlerini belirle.
- Özne: Kim anlatmış? → "Sanatçı" (Özne)
- Belirtili Nesne: Neyi anlatmış? → "bu küçük kasabada geçen çocukluk anılarını" (Nesne. İçinde "bu küçük kasabada" bir yer tamlayıcısı gibi görünse de bu, "anılar" isminin nerede geçtiğini belirten bir sıfat grubu içindeki ögedir, bağımsız bir cümle ögesi değildir.)
- Yer Tamlayıcısı (Dolaylı Tümleç): Nerede anlatmış? → "son romanında" (-da eki) (Yer Tamlayıcısı)
- Zarf Tamlayıcıları:
• Nasıl anlatmış? → "çok etkileyici bir şekilde" (Durum bildirir, zarf tamlayıcısıdır.)
• "Çok" kelimesi "etkileyici" sıfatını, "etkileyici bir şekilde" ise yüklemi nitelediği için bu ifade bir bütün olarak tek bir zarf tamlayıcısı sayılır.
- ➡️ 3. Adım: Zarf tamlayıcılarını say. Cümlede yüklemi doğrudan nitelediği tespit edilebilecek bağımsız bir zarf tamlayıcısı vardır: "çok etkileyici bir şekilde". "Bu küçük kasabada" ifadesi nesne içinde yer aldığı için, "son romanında" ise yer tamlayıcısı olduğu için zarf sayılmaz.
✅ Cevap A'dır. Cümlede sadece 1 tane zarf tamlayıcısı bulunmaktadır.
