Soru: Aşağıdaki fiillerden hangisi dönüşlü fiil değildir?
a) Giyinmek
b) Taramak
c) Süslendirmek
d) Yıkanmak
Çözüm: Dönüşlü fiiller, "-l" veya "-n" eklerini alarak öznenin işi kendisine yönelttiğini gösterir. Seçenekleri tek tek inceleyelim:
a) "Giyinmek": Kök "giy-", "-in" eki (aslında "-n" eki varyasyonu) eklenmiş, anlamı "kendine giysi giymek" → dönüşlü.
b) "Taramak": Kök "tara-", "-mak" eki, anlamı "saçını veya başka bir şeyi taramak"; bu fiil dönüşlü değildir, çünkü "-l" veya "-n" eki yok ve iş genellikle nesneye yönelir (örneğin "saçını taramak"). Dönüşlü hali "taranmak" olurdu.
c) "Süslendirmek": Kök "süsle-", "-n-dir" ekleri; "-n" eki dönüşlülük, "-dir" ettirgenlik eki, karmaşık yapı, ama anlamı "kendini süslemek" veya "başkasını süslemek" olabilir. Genelde "süslenmek" dönüşlüdür, "süslendirmek" ettirgendir ve dönüşlü değildir.
d) "Yıkanmak": Kök "yıka-", "-n" eki, anlamı "kendini yıkamak" → dönüşlü.
Doğru cevap: b) "Taramak", çünkü dönüşlü ek almamıştır ve iş özneye dönmez.
