Soru: "Kendini sevdi" cümlesindeki fiil dönüşlü müdür? Neden?
Çözüm: Bu soruyu çözmek için dönüşlü fiilin tanımını hatırlayalım: Dönüşlü fiiller, yapı olarak "-l" veya "-n" ekini alır ve anlam olarak öznenin yaptığı işin kendisine döndüğünü gösterir. Adım adım ilerleyelim:
1. Cümledeki fiil: "sevdi" (köken: sevmek).
2. Fiilin yapısını inceleyelim: "sev-" köküne "-di" (geçmiş zaman eki) eklenmiş. "-l" veya "-n" dönüşlülük eki yok.
3. Anlamını kontrol edelim: "Kendini sevdi" ifadesi, öznenin kendisini sevmesi anlamına gelir, yani iş özneye dönmüştür. Ancak, bu anlamsal dönüşlülük, fiilin yapısal olarak dönüşlü olmasını gerektirmez.
4. Sonuç: "Sevmek" fiili dönüşlü bir fiil değildir, çünkü dönüşlülük eki almamıştır. Dönüşlü fiil olması için "sevinmek" gibi bir form gerekirdi (örneğin "sevinmek" = kendini sevmek veya mutlu olmak, ama bu farklı anlam). Bu nedenle, "kendini sevdi" cümlesindeki fiil dönüşlü değildir; anlamsal olarak dönüşlü bir anlam taşır, ama yapısal olarak dönüşlü fiil kategorisine girmez.
