Soru:
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere, fiilin nesne alıp alamamasına göre uygun nesneleri yazınız.
- Dedem, bize her zaman güzel ........ anlatırdı. (anlat- fiili için)
- Kardeşim, dün akşam bütün gece ......... (ağla- fiili için)
- Sanatçı, yeni sergisi için harika ........ yaptı. (yap- fiili için)
Çözüm:
🔎 Bu soruda fiillere "neyi?" veya "kimi?" sorularını sorarak onların nesne ihtiyaçlarını belirleyeceğiz.
- ➡️ 1. Cümle: "anlat-" fiili nesne ister. "Neyi anlatırdı?" sorusuna cevap olabilecek bir nesne yazmalıyız. Örneğin: masallar, hikayeler, anılar.
✅ Cümle: "Dedem, bize her zaman güzel masallar anlatırdı."
- ➡️ 2. Cümle: "ağla-" fiili nesne almaz. "Neyi ağladı?" veya "Kimi ağladı?" soruları anlamsızdır. Bu nedenle boşluğa bir nesne yazılamaz, fiil zaten tamamlanmıştır.
✅ Cümle: "Kardeşim, dün akşam bütün gece (nesnesiz) ağladı." veya "Kardeşim, dün akşam bütün gece ağladı."
- ➡️ 3. Cümle: "yap-" fiili nesne ister. "Neyi yaptı?" sorusuna cevap olabilecek bir nesne yazmalıyız. Örneğin: tablolar, heykeller, resimler.
✅ Cümle: "Sanatçı, yeni sergisi için harika tablolar yaptı."
✅ Sonuç: Geçişli fiiller nesne ile tamamlanırken, geçişsiz fiiller nesne almaz. Bu kurala göre boşluklar doldurulmalıdır.
