Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "de/da" bağlacının yazımı ile ilgili bir yanlışlık vardır? (2015 KPSS)
- A) Sinemaya gitmek de istiyorum.
- B) O kitabı bende okumuştum.
- C) Akşam yemeğinde de buluşabiliriz.
- D) Bu konuda Ahmet de aynı fikirde.
Çözüm:
💡 "de/da" bağlacı ayrı yazılır ve kendisinden önceki sözcüğün ünlü uyumlarına uyar. Cümleden çıkarıldığında anlam bozulmuyorsa bağlaçtır.
- ➡️ A şıkkı: "gitmek de" (ayrı) - Cümleden çıkarılınca anlam bozulmuyor. Doğru.
- ➡️ B şıkkı: "bende" - Cümleden çıkarılamaz ("O kitabı okumuştum" olur, "ben" vurgusu kaybolur). Bu, bulunma hal eki "-de"dir ve bitişik yazılmalıdır. Ancak bu cümlede anlam "bende (bana ait olan) okumuştum" şeklinde değil, "ben de (bana ek olarak) okumuştum" olmalıdır. Bu nedenle "ben de" şeklinde ayrı yazılması gerekirdi. Yanlış buradadır.
- ➡️ C şıkkı: "yemeğinde de" (Hal eki "-de" bitişik, bağlaç "de" ayrı) - Doğru.
- ➡️ D şıkkı: "Ahmet de" (ayrı) - Doğru.
✅ Yanlış, B şıkkında yapılmıştır. "Bende" bitişik yazılarak bağlaç olan "de" hal eki ile karıştırılmıştır. Cevap: B